Bạn có đang chuẩn bị cho bước ngoặt quan trọng sau khi tốt nghiệp tại Mỹ và tìm hiểu về quy trình xin OPT? Optional Practical Training (OPT) là cơ hội tuyệt vời để du học sinh áp dụng kiến thức đã học vào môi trường làm việc thực tế tại Mỹ trong vòng 12 tháng (hoặc lên đến 36 tháng cho khối ngành STEM). Tuy nhiên, quá trình xin OPT không phải lúc nào cũng dễ dàng nếu bạn không nắm rõ các quy định, giấy tờ và mốc thời gian quan trọng. Sai sót nhỏ trong hồ sơ cũng có thể dẫn đến việc bị từ chối hoặc chậm trễ, ảnh hưởng đến kế hoạch sự nghiệp của bạn. Bài viết này của Du học Edutime sẽ là cẩm nang chi tiết, hướng dẫn bạn từng bước từ cách điền form, chuẩn bị hồ sơ, đến những lưu ý quan trọng để tăng tối đa cơ hội được duyệt hồ sơ nhanh chóng và thành công.

Hướng dẫn cách điền form xin OPT
Chuẩn bị và điền đúng các loại form là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quy trình xin OPT. Một bộ hồ sơ đầy đủ và chính xác sẽ giúp bạn tránh được những rắc rối không đáng có và đẩy nhanh quá trình xét duyệt của Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS). Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về các giấy tờ cần thiết và cách điền chúng một cách chuẩn xác nhất.
Những form cần chuẩn bị
Để bắt đầu, bạn cần đảm bảo có đầy đủ các giấy tờ theo yêu cầu. Giấy tờ quan trọng và bắt buộc nhất chính là Form I-765, hay còn gọi là Đơn xin Giấy phép Làm việc. Đây là mẫu đơn chính thức mà USCIS dùng để xét duyệt yêu cầu xin OPT của bạn. Thiếu form này, hồ sơ của bạn chắc chắn sẽ bị từ chối.
Bên cạnh đó, bạn cần chuẩn bị một bộ hồ sơ hỗ trợ đầy đủ, bao gồm: bản sao Form I-20 mới nhất có chữ ký đề nghị OPT từ Cố vấn Sinh viên Quốc tế (DSO) của trường, bản sao hộ chiếu còn hiệu lực, bản sao visa du học (F-1), và bản in của Form I-94. Ngoài ra, bạn cũng cần có 2 ảnh thẻ theo tiêu chuẩn hộ chiếu Mỹ, được chụp trong vòng 30 ngày gần nhất, và một tấm séc hoặc phiếu chuyển tiền (money order) để thanh toán lệ phí nộp đơn. Để hiểu rõ hơn về những điều cần chuẩn bị trước khi sang Mỹ, bạn có thể tham khảo bài viết du học sinh Mỹ cần chuẩn bị gì trước khi sang.
Điền form I-765 đúng cách
Việc điền Form I-765 đòi hỏi sự cẩn thận và chính xác tuyệt đối. Một sai sót nhỏ cũng có thể khiến hồ sơ của bạn bị trả về. Đầu tiên, hãy đảm bảo bạn tải về phiên bản mới nhất của form từ trang web chính thức của USCIS. Khi điền thông tin, hãy khai báo tên đầy đủ và chính xác như trên hộ chiếu. Địa chỉ nhận thư phải là nơi bạn có thể nhận thư một cách an toàn trong vòng 3-5 tháng tới, vì USCIS sẽ gửi thẻ EAD (Giấy phép làm việc) về địa chỉ này.
Một trong những mục quan trọng nhất là mục “Eligibility Category”. Đối với sinh viên xin Post-Completion OPT (sau khi tốt nghiệp), bạn cần điền mã (c)(3)(B). Điền sai mã này là một trong những lỗi phổ biến nhất dẫn đến việc hồ sơ bị từ chối. Sau khi điền xong, bạn có thể chọn nộp hồ sơ online qua tài khoản USCIS hoặc gửi qua đường bưu điện. Nộp online thường nhanh hơn và cho phép bạn theo dõi tiến trình dễ dàng hơn.

Thời gian và quy trình nộp hồ sơ OPT
Nắm rõ các mốc thời gian và quy trình xét duyệt là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của đơn xin OPT. Việc nộp hồ sơ đúng hạn không chỉ giúp bạn tránh được nguy cơ bị từ chối mà còn đảm bảo bạn có giấy phép làm việc kịp thời để bắt đầu sự nghiệp. Hiểu được quy trình cũng giúp bạn bớt lo lắng và chủ động hơn trong việc theo dõi tình trạng hồ sơ của mình.
Mốc thời gian quan trọng
Thời điểm nộp hồ sơ OPT được quy định rất nghiêm ngặt. Bạn có thể nộp đơn sớm nhất là 90 ngày trước ngày hoàn thành chương trình học (ngày tốt nghiệp ghi trên I-20) và muộn nhất là 60 ngày sau ngày hoàn thành chương trình học. Đây được gọi là “cửa sổ nộp đơn” và bạn tuyệt đối không được bỏ lỡ. USCIS phải nhận được hồ sơ của bạn trong khoảng thời gian này.
Một lưu ý khác là bạn phải nộp Form I-765 trong vòng 30 ngày kể từ ngày DSO của bạn ký và cấp I-20 mới có đề nghị OPT. Nếu bạn nộp sau 30 ngày, hồ sơ sẽ bị từ chối. Vì vậy, Du học Edutime khuyên bạn nên nộp hồ sơ càng sớm càng tốt trong “cửa sổ nộp đơn” để có đủ thời gian xử lý và tránh những rủi ro không đáng có vào phút chót.
Quy trình xét duyệt hồ sơ
Sau khi bạn nộp hồ sơ, USCIS sẽ gửi cho bạn một thông báo nhận đơn (Receipt Notice) qua thư hoặc email trong vòng vài tuần. Thông báo này chứa số hồ sơ (receipt number), cho phép bạn theo dõi trạng thái xét duyệt trực tuyến trên trang web của USCIS. Thời gian xử lý trung bình cho một đơn xin OPT thường kéo dài từ 3 đến 5 tháng, tuy nhiên có thể thay đổi tùy thuộc vào lượng hồ sơ tại thời điểm đó.
Một điều cực kỳ quan trọng bạn phải nhớ là không được bắt đầu làm việc cho đến khi bạn nhận được Thẻ EAD (Employment Authorization Document) và ngày bắt đầu ghi trên thẻ đã đến. Làm việc trước khi có giấy phép là vi phạm luật di trú và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho tình trạng lưu trú của bạn tại Mỹ trong tương lai. Hãy kiên nhẫn chờ đợi và thường xuyên kiểm tra tình trạng hồ sơ của mình. Nếu bạn đang băn khoăn về những khó khăn thường gặp và cách vượt qua dành cho du học sinh Mỹ, bạn có thể tham khảo thêm bài viết du học sinh Mỹ có khó khăn gì.

Những lưu ý quan trọng khi xin OPT
Quá trình xin OPT đòi hỏi sự tỉ mỉ và chuẩn bị kỹ lưỡng. Ngoài việc điền form và nộp hồ sơ đúng hạn, có những lưu ý quan trọng khác mà bạn cần ghi nhớ để đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ. Việc cẩn thận trong từng chi tiết nhỏ sẽ giúp bạn tránh được những sai lầm đáng tiếc và tăng cơ hội thành công.
Kiểm tra kỹ thông tin trước khi nộp
Sai sót thông tin là một trong những lý do hàng đầu khiến hồ sơ OPT bị từ chối hoặc trả về. Trước khi gửi đi, hãy dành thời gian kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ ít nhất hai lần. Hãy chắc chắn rằng tên, ngày sinh, địa chỉ, và các thông tin cá nhân khác đều khớp chính xác với hộ chiếu và I-20. Đừng quên ký tên vào Form I-765 và Form I-20 ở những nơi được yêu cầu. Chữ ký bị thiếu là lỗi rất phổ biến nhưng lại dễ dàng tránh được.
Sau khi nộp hồ sơ, bạn sẽ nhận được một biên nhận từ USCIS. Hãy lưu giữ cẩn thận biên nhận này cùng với một bản sao toàn bộ hồ sơ đã nộp. Những giấy tờ này sẽ rất hữu ích trong trường hợp bạn cần đối chiếu thông tin hoặc hồ sơ bị thất lạc. Việc cẩn thận từ đầu sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian và công sức sau này.
Chuẩn bị phương án trong trường hợp bị từ chối
Mặc dù không ai mong muốn, nhưng việc hồ sơ OPT bị từ chối vẫn có thể xảy ra. Nếu nhận được thông báo từ chối (Denial Notice), đừng hoảng sợ. Hãy đọc kỹ lý do từ chối mà USCIS đưa ra. Dựa vào đó, bạn có thể có những phương án xử lý khác nhau. Nếu lý do là một sai sót có thể khắc phục, bạn có thể làm đơn phúc khảo (motion to reopen/reconsider) hoặc nộp lại một bộ hồ sơ mới nếu vẫn còn trong thời hạn cho phép.
Trong tình huống này, việc tìm kiếm sự hỗ trợ là rất quan trọng. Hãy liên hệ ngay với Cố vấn Sinh viên Quốc tế (DSO) tại trường của bạn để được tư vấn về các bước tiếp theo. Ngoài ra, tham gia vào các cộng đồng du học sinh Việt Nam tại Mỹ cũng là một cách tốt để học hỏi kinh nghiệm từ những người đã trải qua tình huống tương tự. Luôn có một giải pháp nếu bạn bình tĩnh và tìm kiếm sự giúp đỡ đúng chỗ.

Common Issues/Troubleshooting
Ngay cả khi đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng, bạn vẫn có thể gặp phải một số vấn đề không mong muốn trong quá trình xin OPT. Việc nhận biết sớm các sự cố thường gặp và biết cách khắc phục sẽ giúp bạn xử lý tình huống một cách hiệu quả, giảm thiểu căng thẳng và tránh ảnh hưởng đến kế hoạch của mình.
Hồ sơ bị trả về do sai sót form
Một trong những vấn đề phổ biến nhất là hồ sơ bị USCIS trả về (rejected) do những sai sót cơ bản. Nguyên nhân thường gặp bao gồm: quên ký tên trên Form I-765, nộp sai lệ phí, ảnh thẻ không đúng tiêu chuẩn, hoặc điền sai mã loại OPT. Khi hồ sơ bị trả về, USCIS sẽ gửi lại toàn bộ giấy tờ kèm theo một thông báo giải thích lý do.
Cách khắc phục nhanh nhất là xác định chính xác lỗi sai, sửa chữa nó và nộp lại toàn bộ hồ sơ ngay lập tức. Ví dụ, nếu bạn quên ký tên, chỉ cần ký vào đúng vị trí và gửi lại. Điều quan trọng là phải hành động nhanh chóng, đặc biệt nếu bạn đang ở gần cuối “cửa sổ nộp đơn”. Việc hồ sơ bị trả về không có nghĩa là bị từ chối, nhưng nó sẽ làm chậm quá trình xét duyệt của bạn.
Trễ hạn nộp hồ sơ OPT
Nộp hồ sơ trễ hạn là một vấn đề nghiêm trọng hơn nhiều. Như đã đề cập, bạn có thời hạn cuối cùng là 60 ngày sau khi tốt nghiệp để USCIS nhận được hồ sơ của bạn. Nếu bạn bỏ lỡ thời hạn này, bạn sẽ mất quyền lợi xin OPT và không có nhiều lựa chọn để cứu vãn. Hậu quả trực tiếp là bạn sẽ không được phép làm việc tại Mỹ sau khi tốt nghiệp và có thể phải rời khỏi nước Mỹ sau khi thời gian gia hạn (grace period) kết thúc.
Trong một số trường hợp cực kỳ hiếm hoi và có lý do chính đáng (ví dụ như lỗi từ phía nhà trường hoặc DSO), bạn có thể thử nộp đơn xin khôi phục tình trạng sinh viên (reinstatement). Tuy nhiên, đây là một quy trình phức tạp, tốn kém và không đảm bảo thành công. Do đó, giải pháp tốt nhất vẫn là luôn tuân thủ nghiêm ngặt các mốc thời gian đã được quy định. Nếu bạn đang tìm hiểu cách thuê nhà khi du học tại Mỹ, bài viết du học sinh Mỹ thuê nhà ở đâu có thể giúp ích cho bạn sau khi có giấy phép làm việc.

Best Practices
Để tối đa hóa cơ hội thành công và giảm thiểu rủi ro trong quá trình xin OPT, việc áp dụng các phương pháp thực hành tốt nhất là điều vô cùng cần thiết. Dưới đây là những lời khuyên được đúc kết từ kinh nghiệm của Du học Edutime và cộng đồng du học sinh, giúp bạn điều hướng quy trình này một cách thông minh và hiệu quả nhất.
- Nộp hồ sơ càng sớm càng tốt: Đừng chờ đến phút chót. Hãy bắt đầu chuẩn bị và nộp hồ sơ ngay khi “cửa sổ nộp đơn” mở ra (90 ngày trước khi tốt nghiệp). Điều này cho bạn một khoảng thời gian dự phòng an toàn để xử lý bất kỳ sự cố nào có thể phát sinh, chẳng hạn như hồ sơ bị trả về do sai sót.
- Kiểm tra kỹ thông tin cá nhân và giấy tờ: Trước khi gửi, hãy rà soát lại mọi thứ. Đảm bảo tên, địa chỉ, ngày sinh và các chi tiết khác đều chính xác và nhất quán trên tất cả các tài liệu. Một lỗi đánh máy nhỏ cũng có thể gây ra sự chậm trễ lớn.
- Giữ liên lạc thường xuyên với DSO: Cố vấn Sinh viên Quốc tế (DSO) là nguồn tài nguyên quý giá nhất của bạn. Hãy thường xuyên liên lạc với họ để cập nhật tiến trình, đặt câu hỏi và đảm bảo rằng I-20 của bạn được xử lý đúng cách và kịp thời. Nếu bạn cần thêm kinh nghiệm chọn trường phù hợp cho du học Mỹ, hãy tham khảo kinh nghiệm chọn trường du học Mỹ.
- Lưu giữ bản sao của mọi thứ: Hãy tạo một bản sao kỹ thuật số và bản sao giấy của toàn bộ hồ sơ bạn nộp cho USCIS, bao gồm cả tấm séc lệ phí. Giữ lại cả số theo dõi bưu điện (tracking number) nếu bạn gửi hồ sơ qua đường bưu điện.
- Chuẩn bị kế hoạch dự phòng: Trong khi chờ đợi hồ sơ được duyệt, hãy chuẩn bị các kế hoạch B. Điều này có thể bao gồm việc tìm hiểu về các lựa chọn khác như học lên cao, hoặc chuẩn bị tinh thần cho khả năng phải chờ đợi lâu hơn dự kiến.

Việc nắm vững cách điền form, tuân thủ các mốc thời gian và lưu ý những chi tiết quan trọng là chìa khóa để quá trình xin OPT tại Mỹ của bạn diễn ra thuận lợi. Bằng cách chuẩn bị kỹ càng và thực hiện từng bước một cách cẩn thận, bạn không chỉ tránh được những sai sót phổ biến mà còn tăng đáng kể khả năng hồ sơ được duyệt nhanh chóng. Đây là một bước quan trọng trên con đường xây dựng sự nghiệp sau khi tốt nghiệp, vì vậy hãy đầu tư thời gian và công sức một cách xứng đáng. Nếu bạn vẫn còn bất kỳ băn khoăn hay thắc mắc nào, đừng ngần ngại tìm đến sự tư vấn từ cố vấn của trường hoặc các chuyên gia tư vấn du học như Edutime để nhận được sự hỗ trợ chính xác và kịp thời nhất. Chúc bạn thành công trên hành trình sắp tới!


